Boarischs Wiki
Advertisement
Pfeil rechts Der Artikel is im Dialekt Obaboarisch (Oiing) gschriem wórn Pfeil links
Disambig-dark Dea Artikl do beschreibt de Gmoa Oiing. Fia den gleichnamigen Ortsteil vo Sinzing, schaug dort.
Oiing
Wappn der Gemeinde Oiing
Markierung
Deitschlandkartn, Position vo Oiing hervorghom
Koordinaten: 48° 9′ N, 11° 18′ O
Basisdatn
Bundesland: Bayern
Regierungsbezirk: Oberbayern
Landkroas: Fiarschtnfoidbruck
Hechn: 550 m ü. NN
Flächn: 21,04 km²
Eiwohna:

3.535 (31. Dez. 2010)[1]

Bevoikarungsdichtn: 168 Eiw. pro km²
Sonstige Datn
Poschtleitzoi : 82239 (alt: 8031)
Vorwoi: 08141
Kfz-Kennzeichn: FFB
Gmoaschlissl: 09 1 79 113
Adress vo da Gmoavawoitung: Gmoa Oiing
Am Kirchberg 6
82239 Oiing
Hoamseitn:
Politik
Burgamoaschta: Frederik Röder (CSU)
Log vo Oiing im Fiarschtnfoidbruck
Koartn

Oiing oda Ålling (hoachdaitsch: Alling) is a Gmoa im Sidosten vom obaboarischn Landkroas Fiarschtnfoidbruck, ca. 25 km westli vo Minga. Zur Gmoa ghearn Ålling, Biiwa, Hoizhausn, Germaschberg, Gogaschd, Angahof, Hoflach, Hoizkircha, Neiriad und Waaglsriad.

Oiinga Kirch 2

Oiinga Kirch

Historie[]

As erschte Moi werd Ålling um 802 in a Urkund ois Allingas und Allinga (bei de Leit vom Allo) schriftle feschdghoitn. De oiteste schriftliche Urkund von Biiwa (Biburg) is von oifhunderdfuchzk und von Hoizhausn 776. Soim is Biiwa Piburch und Hoizhausn Holzhusun (Haiser am Woid) gschrim worn. Nåchdem de oanzoin Orte ob'm 9. Joorhundert zua vaschiedne Kleschda ghert hom, is durch de Säkularisation 1812 de Gmoa Ålling entstandn. Im nainzehntn Jorhundert is am Starzlboch in da Näh von Roggnstoa a naie Siedlung (spaada Eichenau) entstondn. Mit de Leit aus dem Ortstoi Eichenau hot's politische Spannungen gem. 1925 beschliaßn de mehrheitlich Eichenauer Gmoaräte de Valegung vo da Gmoavawoitung auf Eichenau. Nåch 1945 erheht si de Bevoikerung enorm durch'n Zuazug vo Flichtling und Vertrieme. Am 1. Aprui 1957 is Eichenau a soibständige Gmoa worn. Sengswert is de Hoflacher Kapoin, de an de Schlacht bei Oiing erinnert. Bei dera Schlacht san 1422 de vafeindetn Heere vo de Wittelsbacher Herzög Ernst vo Boarn-Minga und Ludwig da Bartige vo Boarn-Ingoiståd aufeinandertroffa. Aus Donkbarkeit iba sein Sieg loßt Herzog Ernst in de Joor danach de Kapoin baun und mit am 7 m langa Fresko ausschmickn. De Kapoin is Privateigentum und blos bei bsundre Anläß zuagänglich.

Politik[]

De Sitzverteilung im Gmoarat.
Joor CSU SPD Dorfgmoaschaft
der Freien Wähler
Dorfgmoaschaft
Biiwa-Hoizhausn
Birgaschaft Oiing e.V. gsamt Woibeteiligung in %
2008 7 1 3 3 2 16 71,9
2002 6 1 4 3 2 16 74,2

Ökonomie und Infrastruktur[]

Wirtschaft mitsamt Land- und Forstwirtschaft[]

1998 hots in da Land- und Forschdwirtschaft 13, im Handwerk 222 und im Handl und Vakehr 83 sozialvasicherungspflichtig Bschäftigte am Årbatsort gem. In sinschdige Wirtschaftsbereiche san am Årbatsort 102 Leit sozialvasicherungspflichtig beschäftigt gwen. Ois in oim hots 1055 sozialvasicherungspflichtig Bschäftigte am Wohnort gem. Im verarbatendn Gwerbe (und aa Bergbau und Gewinnung vo Stoana und Erdn) hot's oan Betrieb, auf'm Bau fimf Betriebe gem. Außerdem hots im Joor 1999 54 Bauanhef mit a landwirtschaftlich gnutztn Flächn vo 1500 ha gem. Davo san 1311 ha Åkchaflächn und 187 ha Wiesn gwen.

Buidung[]

Im Joor 1999 hom de foigendn Eirichtunga existiert:

  • Kindagärtn: 125 Kindagartnplätz mit 121 Kinda
  • Voiksschuin: 1 mit 5 Lehra und 106 Schuikinda

Vareine[]

  • Oigmoana Sportverein Biiwa (ASV)
  • Bloskapoin Oiing (BKA)
  • Bleamen und Gartnfreind Biiwa
  • Dorfgmoaschaft Oiing
  • Dorfgmoaschaft Biiwa-Hoizhausn
  • Flugmodellsportgruppe Oiing
  • Gospelchor „Allsing“
  • Freiwillige Feirwehr Oiing
  • Freiwillige Feirwehr Biiwa
  • Freiwillige Feirwehr Hoizhausn
  • JM Oiing
  • Jugendroatkreiz Oiing
  • Junge Union Oiing
  • Kolpingsfamilie Oiing
  • Kuitur- und Theatavarein Oiing (KTV)
  • Kurbl-Club Biiwa
  • Landjugend Oiing
  • Landjugend Biiwa
  • Ländlicha Reit und Fohrvarein Oiing
  • Parsberger Schitzn Oiing
  • Schitznvarein "Bei da Burg" Biiwa
  • Schitznvarein "Parsberga Schitzn" Oiing
  • Starzltoia Sängerrunde Oiing
  • TSV Oiing
  • Veterana- und Soidatnverein Oiing

Bsundaheitn im Oiinga Dialekt[]

  • Vokalisierung von "el": In da Gengd um Oiing werd "el" zu "oi" vokalisiert. Ma sogt oiso z.B. "schnoi", "Goid", "Foid" und "soiba".
  • mittlhoachdaitsch "ô": Wia im Sidboarischn is ausm mittlhoachdaitschn "ô" a Zwiilaut "oa" worn. Ma sogt oiso z.B. "hoach", "road", "groaß" und "Kloaschda".
  • mittlhoachdaitsch "ê": De Werta, de im Mittlhoachdaitschn a "ê" ghobt hom, wern im sidboarischn mit am Zwiilaut "ea" gsprocha. In Oiing guit des nur no fir a boor Werta z.B. "Schnea", "wea", "Zeacha" und "Reah", de mehrern wern haint mit "ää" gsprocha z.B. "Sää". De männliche Form vo zwoa is friaras "zwean" gwen z.B. "zwea(n) Buam" werd obar woi scho ausgstarm sei.
  • "st": Durch an lechroanischn und sidboarischn Einfluß san an etla "st" Laute zu "schd"/"scht" worn oiso z.B. "feschd", "huaschdn", "Moaschda", "Fenschda", "Neschd", "Koschdn", "Pfingschdn", "Auguschd", "hoschd", "woaschd" und "kimmscht". De "scht/schd/sch" Aussproch guit oba net fir olle Werta. "Schuasta" und "Schwesta" werd zum Beispui mit "st" gsprocha.
  • "-ck-": A "ck" innerhoib an Wort werd wia "kch" gsprocha z.B. "Okcha", "brokcha", "schtekcha", "zwickcha" … "Lakchl".

Vui von dene sprochlichn Bsundaheitn san heint bedroht daß vagessn und vadrängt wearn. Da Einfluß aus Minga, vo de vuin "Zuagroastn" und vom Mediendaitsch is aa z'Oiing ziemli groaß.

Oanzlnochweis[]

Biacha[]

  • Dr. Bernhard Stör und Traudl Albrecht: Die Mundart von Puchheim und Umgebung (Landkreis Fürstenfeldbruck)

Im Netz[]


Der Artikel do basiad aufara frain Iwersétzung vam sejm Artikel a' da Wikipedia auf deitsch.
A Listen mid dé durting Autórn kåst durten åschauh.
Advertisement